Nhập khẩu chính ngạch là gì? Hàng chính ngạch có lợi thế cạnh tranh gì?

Nhiều doanh nghiệp lần đầu nhập khẩu thường băn khoăn: Nhập khẩu chính ngạch là gì? Hàng chính ngạch có ưu điểm gì so với tiểu ngạch? Và tại sao ngày càng nhiều công ty lựa chọn hình thức nhập khẩu này thay vì cách làm truyền thống qua đường biên giới?

Trong bài viết dưới đây, Mison Trans sẽ giúp Quý doanh nghiệp hiểu rõ khái niệm hàng chính ngạch, đồng thời phân tích chi tiết những lợi thế và rủi ro tiềm ẩn khi không đi theo con đường nhập khẩu hợp pháp. Từ đó, giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định sáng suốt và hiệu quả trong quá trình phát triển hoạt động kinh doanh quốc tế.

Nhập khẩu chính ngạch là gì?

Nhập khẩu chính ngạch là hình thức nhập khẩu hàng hóa có hợp đồng mua bán rõ ràng, khai báo hải quan đầy đủ, thực hiện theo quy trình hợp pháp và minh bạch, được cơ quan hải quan cấp phép thông quan theo quy định.

Khác với hàng tiểu ngạch (mua bán nhỏ lẻ qua biên giới, không khai báo), hàng chính ngạch luôn được đảm bảo:

• Có chứng từ rõ ràng: hóa đơn, hợp đồng, chứng nhận xuất xứ (C/O)…
• Được hưởng ưu đãi thuế quan theo các hiệp định thương mại.
• Hợp pháp – minh bạch – có thể xuất hóa đơn VAT.

Đặc điểm của hình thức nhập khẩu chính ngạch là gì?

Nhập khẩu chính ngạch là hình thức giao thương quốc tế minh bạch và chuyên nghiệp.

Không chỉ dành riêng cho các doanh nghiệp lớn, mọi cá nhân hoặc tổ chức đều có thể thực hiện nhập khẩu chính ngạch, chỉ cần đáp ứng đủ điều kiện pháp lý và tài chính theo quy định. 

Đây là cách nhập khẩu hợp pháp, được Nhà nước công nhận, giúp đảm bảo an toàn pháp lý, chất lượng hàng hóa và được hưởng nhiều ưu đãi thuế quan nếu đáp ứng đúng quy định về xuất xứ.

• Có hợp đồng ngoại thương: giữa doanh nghiệp Việt Nam và đối tác nước ngoài.
• Có bộ chứng từ đầy đủ: Invoice, Packing List, Bill of Lading, CO, CQ…
• Khai báo hải quan theo quy định: Qua hệ thống điện tử VNACCS/VCIS.
• Nộp đầy đủ các loại thuế: Thuế nhập khẩu, VAT, thuế tiêu thụ đặc biệt (nếu có).
• Hàng hóa được kiểm tra, giám sát: bởi cơ quan hải quan và cơ quan quản lý chuyên ngành (nếu cần).

>>> Xem thêm: Các lưu ý quan trọng khi nhập khẩu lần đầu: Tránh rủi ro, tiết kiệm thời gian

Hàng chính ngạch có lợi thế cạnh tranh gì?

Hàng nhập khẩu chính ngạch mang lại nhiều lợi thế cạnh tranh bền vững cho doanh nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ngày càng siết chặt quy định và người tiêu dùng ưu tiên sự minh bạch, chất lượng.

1. Hàng chính ngạch đảm bảo tính pháp lý và uy tín thương hiệu

• Hàng chính ngạch có hóa đơn, chứng từ đầy đủ, dễ dàng chứng minh nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng.
• Giúp doanh nghiệp xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, minh bạch, tạo niềm tin với khách hàng, nhà phân phối, đối tác và cơ quan quản lý.

2. Nhập khẩu chính ngạch được bảo vệ bởi pháp luật

• Hàng hóa chính ngạch không lo bị thu giữ, phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.
• Khi có sự cố hoặc tranh chấp, doanh nghiệp được pháp luật hỗ trợ và giải quyết rõ ràng.

3. Dễ dàng đưa vào chuỗi phân phối lớn

• Hàng chính ngạch đáp ứng đầy đủ tiêu chí để đưa vào siêu thị, sàn thương mại điện tử, showroom, đại lý chính hãng.
• Được xuất hóa đơn VAT, giúp doanh nghiệp ký kết hợp đồng với khách hàng, đơn vị tổ chức, công ty lớn.

4. Hưởng ưu đãi thuế quan từ các FTA

• Có giấy chứng nhận xuất xứ (C/O), doanh nghiệp được miễn hoặc giảm thuế nhập khẩu theo các hiệp định như EVFTA, CPTPP, RCEP, ACFTA…
• Giảm thiểu chi phí thuế, tăng lợi nhuận hoặc cạnh tranh giá tốt hơn trên thị trường.

5. Dễ công bố và kiểm định chất lượng

• Hàng chính ngạch thuận tiện khi làm hồ sơ công bố chất lượng, công bố mỹ phẩm, kiểm định chuyên ngành.
• Là bước đệm quan trọng để mở rộng thị trường, đặc biệt trong ngành hàng y tế, thực phẩm, mỹ phẩm, thiết bị điện tử…

6. Chủ động trong marketing và phát triển thương hiệu

• Doanh nghiệp có thể công khai truyền thông, quảng bá, PR sản phẩm trên các nền tảng mà không sợ vi phạm luật/quy định.
• Tạo lòng tin lâu dài từ người tiêu dùng, đặc biệt với các dòng hàng cao cấp hoặc thiết bị cần hậu mãi/bảo hành.

Quy trình nhập khẩu chính ngạch

Nhập khẩu chính ngạch là hình thức nhập hàng từ nước ngoài về thông qua con đường hợp pháp, đầy đủ giấy tờ và tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Hải quan Việt Nam. Quy trình này bao gồm các bước cụ thể như sau:

Bước 1: Chuẩn bị bộ hồ sơ nhập khẩu chính ngạch

Doanh nghiệp cần chuẩn bị đầy đủ các chứng từ và giấy tờ cần thiết để đảm bảo quá trình thông quan diễn ra thuận lợi, gồm:

• Hợp đồng thương mại (Sale Contract)
• Hóa đơn thương mại (Commercial Invoice)
• Phiếu đóng gói hàng hóa (Packing List)
• Vận đơn đường biển hoặc đường hàng không (Bill of Lading / Airway Bill)
• Tờ khai hải quan (Customs Declaration)
• Tín dụng thư (L/C) nếu sử dụng hình thức thanh toán này
• Giấy nộp tiền vào ngân sách nhà nước (chứng từ nộp thuế)
• Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (CO – ví dụ Form E, Form D…)
• Hóa đơn vận chuyển
• Giấy chứng nhận kiểm dịch, kiểm tra chất lượng nếu hàng thuộc diện quản lý chuyên ngành

Lưu ý: Một số mặt hàng đặc thù có thể yêu cầu thêm giấy phép nhập khẩu hoặc kiểm tra an toàn thực phẩm, kiểm định kỹ thuật.

Bước 2: Thanh toán hóa đơn (Invoice)

Doanh nghiệp tiến hành thanh toán cho nhà cung cấp dựa trên các điều khoản thanh toán đã thống nhất trong hợp đồng. Phổ biến nhất là hình thức chuyển khoản qua ngân hàng, đặc biệt là thông qua các ngân hàng thương mại được Nhà nước cấp phép thực hiện thanh toán quốc tế.

Trường hợp thanh toán bằng L/C, doanh nghiệp cần làm việc chặt chẽ với ngân hàng mở L/C và đảm bảo thời gian chuẩn bị chứng từ đúng hạn.

Bước 3: Làm thủ tục khai báo hải quan xuất khẩu

Ở bước này, người bán (seller) hoặc đối tác logistics sẽ tiến hành khai báo thông tin xuất khẩu với cơ quan Hải quan tại nước sở tại.

Đối với doanh nghiệp Việt Nam lần đầu thực hiện thủ tục nhập khẩu, cần thực hiện các bước sau:

• Đăng ký chữ ký số (token), mã doanh nghiệp và tài khoản truy cập hệ thống hải quan điện tử
• Cài đặt phần mềm khai báo (ví dụ ECUS5-VNACCS)
• Tiến hành khai báo các thông tin liên quan đến lô hàng
• Sau khi khai báo, hệ thống hải quan phân luồng tờ khai:

  • Luồng xanh: Tờ khai được thông quan ngay, không kiểm tra chứng từ hay hàng hóa.

  • Luồng vàng: Doanh nghiệp xuất trình bộ hồ sơ để cán bộ hải quan kiểm tra.

  • Luồng đỏ: Bị kiểm tra cả hồ sơ và hàng hóa thực tế.

>>> Tham khảo dịch vụ làm khai báo hải quan tại Mison Trans: https://misontrans.com/dich-vu-khai-hai-quan-tron-goi/

Bước 4: Nộp thuế và nhận lệnh giao hàng

Sau khi tờ khai được thông quan hoặc chấp nhận kiểm tra xong, doanh nghiệp cần thực hiện các nghĩa vụ tài chính với Nhà nước. Bao gồm:

• Thuế nhập khẩu (nếu có)

• Thuế giá trị gia tăng (GTGT)

• Thuế tiêu thụ đặc biệt, bảo vệ môi trường (nếu áp dụng)

Tiếp đó, doanh nghiệp làm việc với hãng tàu hoặc đơn vị vận chuyển để nhận lệnh giao hàng (Delivery Order). Hồ sơ cần chuẩn bị gồm:

• Giấy giới thiệu của doanh nghiệp
• Vận đơn bản gốc hoặc bản điện tử có xác nhận
• Thông báo hàng đến (Arrival Notice)
• Hóa đơn vận chuyển
• Giấy mượn container, giấy xác nhận hạ container rỗng (nếu dùng container)

>>> Xem bài viết để rõ hơn về thuế nhập khẩu: https://misontrans.com/cac-loai-thue-nhap-khau-hang-hoa-vao-viet-nam/

Bước 5: Theo dõi vận chuyển

Trong thời gian hàng hóa được vận chuyển về Việt Nam, doanh nghiệp và nhà cung cấp có thể theo dõi trạng thái hàng hóa thông qua mã tracking do hãng vận chuyển cung cấp.

Việc theo dõi giúp chủ động xử lý sớm nếu có tình trạng chậm tàu, đổi cảng, thiếu chứng từ hoặc phát sinh chi phí lưu kho, lưu bãi.

Bước 6: Làm thủ tục nhập khẩu và nhận hàng

Khi hàng hóa cập cảng hoặc sân bay tại Việt Nam, doanh nghiệp tiến hành làm thủ tục nhập khẩu với cơ quan hải quan tại cửa khẩu nhập.

Các bước cần thực hiện:

• Mở tờ khai nhập khẩu (nếu chưa mở từ trước)
• Nộp đầy đủ bộ hồ sơ: giấy giới thiệu, vận đơn, hóa đơn vận chuyển, chứng từ kiểm dịch hoặc kiểm định (nếu có)
• Thực hiện thanh lý tờ khai
• Nhận hàng về kho, lưu ý hoàn trả container đúng thời hạn nếu thuê

Một số lưu ý quan trọng

• Đảm bảo mã HS được tra chính xác, đúng với mô tả hàng hóa để tránh sai thuế suất hoặc vi phạm quy định.
• Chứng từ giữa nhà cung cấp, hãng vận chuyển và doanh nghiệp phải khớp nhau tuyệt đối.
• Chủ động phối hợp với bên giao nhận để tránh phát sinh chi phí lưu bãi, lưu kho hoặc chậm thông quan.

>>> Xem ngay: Vận chuyển hàng hóa Trung Quốc chính ngạch về Việt Nam

Các loại hình nhập khẩu hàng chính ngạch phổ biến

Nhập khẩu hàng chính ngạch là hình thức mua bán quốc tế được pháp luật bảo hộ, minh bạch về chứng từ và chịu sự giám sát của cơ quan hải quan. Tùy theo mục đích kinh doanh, sản xuất hoặc phân phối, doanh nghiệp có thể lựa chọn các loại hình sau:

• Nhập khẩu để bán lẻ: Hàng hóa nhập khẩu được bán trực tiếp đến tay người tiêu dùng trong nước. Các mặt hàng thường gặp là thiết bị điện tử, mỹ phẩm, đồ gia dụng, thực phẩm đóng gói…

• Nhập khẩu để sản xuất: Doanh nghiệp nhập nguyên liệu, linh kiện hoặc máy móc để phục vụ dây chuyền sản xuất nội địa. Ví dụ: nhập vải để may mặc, nhập chip điện tử để lắp ráp.

• Nhập khẩu để kinh doanh thương mại: Nhập hàng hóa về và phân phối lại cho đại lý, nhà bán buôn, cửa hàng – không bán trực tiếp cho người dùng cuối.

• Nhập khẩu tạm nhập – tái xuất: Nhập khẩu hàng về Việt Nam và tái xuất đi nước thứ ba, thường dùng trong mô hình trung chuyển quốc tế hoặc logistics kho ngoại quan.

• Nhập khẩu theo dự án đầu tư: Áp dụng với dự án EPC, ODA hoặc FDI; thường được miễn/giảm thuế nhập khẩu nếu đáp ứng đúng tiêu chí và hồ sơ pháp lý đi kèm.

Việc xác định đúng loại hình giúp doanh nghiệp:

• Áp dụng chính sách thuế, ưu đãi và thủ tục phù hợp
• Tránh rủi ro bị xử phạt do khai sai loại hình trên tờ khai hải quan
• Tối ưu thời gian và chi phí khi làm thủ tục thông quan

Nếu Quý khách chưa rõ nên chọn loại hình nhập khẩu nào phù hợp với mô hình kinh doanh, hãy liên hệ Mison Trans – Đơn vị logistics chính ngạch chuyên nghiệp sẽ tư vấn tận tình và hỗ trợ từ A-Z.

Tổng kết

Cảm ơn Quý khách đã dành thời gian theo dõi bài viết! Hy vọng nội dung trên đã giúp Quý vị hiểu rõ hơn về hình thức nhập khẩu chính ngạch là gì và những lợi ích thiết thực đi kèm.

Nếu Quý doanh nghiệp đang gặp khó khăn trong quá trình làm thủ tục hải quan, lựa chọn mã HS, kiểm tra chuyên ngành hoặc book cước vận chuyển quốc tế, hãy để Mison Trans đồng hành. Với đội ngũ nhân sự tận tâm, giàu kinh nghiệm thực tế và khả năng xử lý linh hoạt từng loại hàng, Mison Trans cam kết:

• Hỗ trợ tư vấn 1:1 theo từng mặt hàng và lộ trình.

• Giám sát xuyên suốt tiến độ thông quan và vận chuyển.

• Tối ưu hóa chi phí, hạn chế rủi ro và thời gian lưu kho.

Liên hệ Mison Trans ngay hôm nay để trải nghiệm dịch vụ logistics và thủ tục nhập khẩu chính ngạch chuyên nghiệp – minh bạch – hiệu quả!

MISON TRANS – DỊCH VỤ HẢI QUAN – VẬN CHUYỂN QUỐC TẾ

• Head Office: 200 QL13 (Cũ), Khu phố 1, Phường Hiệp Bình, TP. Hồ Chí Minh
• Văn phòng HCM: 13 Đường số 7, KDC Cityland Center Hills, Phường Hạnh Thông, TP. Hồ Chí Minh
• Chi nhánh Hà Nội: Tầng 9 Tòa Minori, Số 67A Phố Trương Định, Phường Trương Định, Quận Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội
• Hotline: 1900 63 63 48
• Email: cs1@misontrans.com