Hàng rời hay hàng xá là một trong những thuật ngữ khá phổ biến đối với vận tải hàng hóa. Vậy để hiểu rõ hơn hàng rời là gì, quy trình làm hàng rời bằng đường biển như thế nào? Hãy cùng Mison Trans tìm hiểu rõ hơn ngay trong bài viết sau đây.
Hàng rời là gì?
Hàng rời (hay hàng xá) là những hàng hóa đặc thù được chuyên chở trong lĩnh vực Logistics. Những loại hàng hóa này thường không được đóng bao, mà được vận chuyển dạng trần.
Trong tiếng Anh, những mặt hàng này thường được gọi với thuật ngữ “Bulk Cargo”.
Một số khái niệm về hàng rời mà bạn có thể tham khảo như:
- Hàng rời là những hàng hóa không phù hợp hoặc không thể chứa trong các container hoặc khoang chứa.
- Hàng rời sẽ được chứa trực tiếp trong các khoang hàng của những phương tiện vận chuyển như xe tải, tàu biển, tàu hỏa…
Một số loại hàng rời thường gặp như: Quặng, than đá, ngũ cốc, dầu mỏ, phân bón…
Phân loại Bulk Cargo – Hàng rời
Vận chuyển hàng rời thường được phân loại thành 2 nhóm chính:
Nhóm 1: Bao gồm các loại hàng rời rắn được tạo thành từ các hạt nhỏ, phần tử nhỏ (gọi chung là hàng khô). Thường thì những loại hàng này được vận chuyển trong số lượng lớn trên tàu, bao gồm bột mì, cà phê, lương thực, nông sản, đá, vật liệu xây dựng, hạt nhựa…
Nhóm 2: Gồm các loại hàng rời lỏng như dầu thô, nước, hóa chất, xăng dầu… Đa phần những loại hàng này được vận chuyển bằng tàu biển, tàu hỏa hoặc taker để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển.
Đặc điểm của tàu chở hàng rời
Tàu chở hàng rời là loại tàu có công suất hoạt động lớn để vận chuyển hàng hóa trên toàn cầu.
Loại tàu này được sử dụng để vận chuyển hàng hóa ở dạng thô, khô (bulk cargo) như than đá, lưu huỳnh, quặng sắt, hàng nông sản, và phế liệu không đóng thùng hoặc bao bì.
Những loại hàng này thường được chứa trực tiếp vào các khoang hàng chống thấm nước của tàu.
Ngoài ra, còn có tàu chuyên dụng chở hàng xá, được thiết kế với cấu trúc vững chắc, két hông và két treo để giảm mặt thoáng hầm hàng và điều chỉnh trọng tâm tàu khi cần thiết.
Tàu chuyên dụng chở hàng rời thường có miệng hầm rộng rãi, thuận lợi cho việc xếp dỡ hàng. Hầm hàng của loại tàu này được gia công chắc chắn để chịu được sự va đập của hàng hóa và thiết bị khi làm hàng.
Xem thêm: 8 loại tàu chở hàng trong vận tải đường biển
Các trang thiết bị dùng để bốc xếp hàng rời
Trong quá trình xử lý hàng rời, việc hiện đại hóa yêu cầu trang bị đầy đủ các thiết bị chuyên dụng để đảm bảo an toàn và tiện lợi. Dưới đây là một số thiết bị thông dụng:
- Cần trục chân đế: Sử dụng tại các cảng biển để xếp dỡ hàng hóa, bao gồm cả hàng rời. Với khả năng xoay và di chuyển linh hoạt, nó giúp việc xếp dỡ trở nên dễ dàng hơn.
- Cầu nâng: Được thiết kế đặc biệt để xếp dỡ hàng rời như bông, quặng, cát ra khỏi container hoặc tàu biển.
- Xe nâng: Được sử dụng để nâng và di chuyển hàng hóa từ điểm này đến điểm khác, tùy thuộc vào nhu cầu sử dụng có thể chạy bằng xăng hoặc điện.
- Cao bản: Sử dụng như giá đỡ hàng, tạo ra bề mặt phẳng để xếp hàng dễ dàng hoặc giúp nâng hạ hàng hóa một cách an toàn.
Thiết bị sử dụng phụ thuộc vào loại hàng hóa cụ thể và sẽ được chủ kho hàng rời phối hợp và sử dụng để đảm bảo việc vận chuyển diễn ra một cách hiệu quả nhất.
Quy trình làm hàng rời bằng đường biển
Trong quá trình vận chuyển hàng rời qua đường biển, mỗi tàu cần có 5 đến 7 công nhân đảm bảo các công việc cụ thể sau:
- 1 người điều khiển cầu nâng.
- 1 người điều khiển tín hiệu.
- 1 người điều khiển thiết bị nâng hạ.
- 2 người xếp hàng vào khoang tàu.
- 2 người lắp đặt và tháo dỡ dây cáp.
Quá trình xếp dỡ hàng rời thông qua hầm tàu bao gồm việc sử dụng thiết bị nâng để mở cửa hầm tàu, di chuyển dây cáp và móc đến khu vực sân hầm tàu để lấy hàng. Công nhân lắp đặt và tháo dỡ dây cáp sau đó gắn móc vào hàng và điều chỉnh số lượng hàng sao cho phù hợp với sức nâng và trọng lượng của cần trục.
Sau đó, cần trục được di chuyển để nâng hàng lên, với việc kiểm tra độ an toàn khi nâng hàng ở độ cao 2.5m. Công nhân điều khiển tín hiệu hướng dẫn di chuyển cần trục cho đến khi hàng rời rời khỏi miệng hầm. Tại đó, công nhân xếp hàng vào khoang tàu và bắt đầu xếp dỡ hàng hóa.
Trong quá trình này, công nhân cần tuân thủ các quy định an toàn lao động như đảm bảo hàng hóa được lấy đều đặn từ cả hai bên, sử dụng thiết bị nâng hạ phù hợp và bảo đảm an toàn khi làm việc trong hầm tàu.
Trên đây là toàn bộ thông tin về khái niệm hàng rời là gì và quy trình làm hàng rời bằng đường biển mà Mison Trans muốn chia sẻ. Mong rằng bài viết giúp bạn mở rộng kiến thức hàng rời – Bulk Cargo và cách thức vận chuyển hàng hóa này trong thực tế.